Quasimodo'yu nasil bilirdiniz?

Uzun zamandir Almanya'da ana akim medya tarafindan sik bahsedilen bir konu var. Sosyal medyada daha cok rastlanilan bu konu, gecici oturma müsadeleri bulunan Romanlarin sinir disi edilmeleri. Bir gece yarisi bir cok polisin evinize girip sizi yataginizdan uyanadirip, yaniniza alabileceginiz bir kac esya ile bir ucaga binip gönderdigini düsünsenize! Romanlarin sinirdisi edilmelerine karsi olanlarin argümanlari son derece insani ve anlasilabilir. Kosava'ya ya da Makedonya'ya  sinirdisi edilen cogu Roman'in bu ülkelerde ugradiklari irkci saldirilar, yüzde 90'a varan issizlik oranlari ve insani olmayan kosullar...

Romanlar Almanya'da yasal olarak taninan 3 azinliktan bir tanesi. Türkiye'dekinin aksine kendilerini Sintiler olarak tanimliyorlar ve 700 yili askin süredir bu topraklarda yasiyorlar. Tarihi olarak neleri arkalarinda biraktiklari cogu kimse tarafindan bilinen bir sey degil. Nazi rejiminin en kanli zamanini yasayan bir toplum Sintiler. Avrupa'da maruz kaldiklari zulüm ise daha öncelere dayaniyor. Cocuklari kacirip, kan ictiklerine varincaya kadar nice ön yargilar, söylentiler ve dislanmisliklar...

1926 yilinda  Weimar Cumhuriyeti'ndeki "Cingeneler ile Mücadele Plani"nda yer alan ve Alman Polis Teskilati tarafindan toplanan bilgiler ta 1899 yilinda kurulan “Bavyera Cingene Merkezi"ne (Bayerische Zigeuner Zentrale) dayaniyor. 1936 yilinda Almanya´da yasayan cingenelerin (burada cingene tabirini kullanma nedenim, belgelerde "zigeuner" sözünün gecmesidir) kayit altina alinma fikri, Heinrich Himmler'in 1938 yilinda Polis Merkezi'nin Berlin'e tasinmasiyla yasal dayanagina ulasir. "Reichzentrale zur Bekämpfung des Zigeunerswesen" (Devlet Cingeneler ile Mücadele Merkezi) zamanla tüm karakollari da kapsamina alarak o dönemin Almanyasi sinirlari icinde yasayan Romanlari kayit altina alir. Devletin böyle bir mekanizmayi kurusunu Sinti ve Romanlar'in yok etmenin ikinci basamagi olan yasal düzenleme takip eder. 8 Aralik 1938´de kabul edilen bu düzenlemeye göre "yapilan biolojik arastirmalar ile kazanilan bilgiler neticesinde Cingene irkinin Alman irkina yabanci oldugu tespit edilmis ve 'Cingene Sorunu'nun cözümüne karar verilmistir“. Göcebe olan bir toplulugun yok edilmesi icin önce yerlesik hayata gecirilmesi gerektigine inanan Nazi rejimi, 7 Ekim 1939'da Roman ve Sintiler icin yerlesik olma mecburiyeti gerektirir. Ondan sonrasi zaten diger bir cok azinligin da basina gelen bir cok felaket ile ayni. 16 Aralik 1942'den itibaren Himmler'in emriyle o zamanlar sayilari 300.000 ile 500.000 arasinda tahmin edilen Sinti ve Romanlar toplama kamplarinda katledilir.

Bu tarihi arka planin da yardimiyla su saptamayi yapma ihakkini kendimde görüyorum: 500.000 kisiyi cok degil daha 70 yil kadar önce katletmis ya da bu insanlarin katlinde payi olmus bir ülke, o insanlarin torunlarina bugün hala ayni muameleyi reva görüyorsa, tarihten pek de ders almamistir. Soykirimin azi cogu olmaz, soykirimlar yok edilen kisi sayisina göre degerlendirilemez. Yahudiler ile ilgili herhangi bir konudaki rasyonel düsünme imkanlarini bundan 70 yil önce gaz odalarinda kaybeden Almanya'nin Romanlar konusunda neden bu kadar kati olduklarinin altinda yatan tek neden ise, Romanlarin tarihin hic bir zamaninda güclü bir abilerinin olmamasi.

Bu yaziyi yazmadan önce bir hayli düsündüm "Tanidigim ilk romanlar kimlerdi?" diye. Aklima ilk onun ismi geldi: Quasimodo. Victor Hugo'nun Notre Dame'in Kamburu romanindaki kahraman... Hani Hugo tarafindan 3 defa kendi icine hapsedilmis olan zangoc. Katedralin duvarlari arkasinda hapsedilmis, iyi ruhu cirkin bir vücuda hapedilmis ve cingene oldugu icin dönemin halki tarafindan kendi icine hapsedilmis olan Quasimodo'dan bahsediyorum. Zira tanidigim en hibrid ve ayni zaman ilk Roman kökenli insandir o.

Teknik alanda  pek gecemesek de zulüm alaninda rahat yarisiriz Almanlarla. Romanlara Türkiye'de yapilanlar cok da farkli degil Almanya'dakilerden. Bir kac yil önce Manisa'da evleri yakilan Romanlar ile Sulukule'ye yapilanlar bu zulümün en bilinen örneklerinden. Hani ise alinmamalarini, irkciliga maruz kalmalarini falan saymiyorum bile.

Bir yerlerde okumustum, cingenlere kötülük yaparsak, dolunay zamani ayi calip küpe yaparlarmis kendilerine. Tehlikenin farkinda misiniz? Siz ister misiniz bilmem ama sirf bu yüzden isiksiz kalmayi hic istemem. Bu nedenle Romanlari varolus mücadelelerinde desteklemek, karanliga karsi atilacak en büyük adimdir.

Ha bu arada nasil bilirdiniz Quasimodu'yu?

Iyi bilirdik, her sey o Frollo'nun ibneligi!


Dövülen Cingenenin Sarkisi

Yirmi dört samar!

Yirmi bes samar!
Anacigim sarar beni
Gece gümüs kagitlara


Ah yol muhafizi

Ah yol muhafizi
Ne olur bir yudum su
Baliklardan, kayiklardan
Ne olursun, bir yudumcuk


Ah muhafuz komutani

Ah muhafiz komutani
Yan gelmissin odanda
Hani ipek mendiller,
Kurulayim yüzümü
Federico Garcia Lorca

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder